Cây Xạ Đen là một trong những dược liệu có hàm lượng chất kháng ung thư cao nhất trên thế giới. Chính vì vậy, cây Xạ Đen từ lâu đã được coi là một loài thuốc quý từ thiên nhiên, đặc biệt với các bệnh nhân ung thư. Cùng Trường Trung Cấp Nghề GTVT Hải Phòng tìm hiểu cây Xạ Đen có tác dụng gì nhé.
Cây Xạ Đen là gì?
Cây Xạ Đen có tên khoa học là Celastrus hindsii Benth, hay dân gian còn gọi là cây bạch vạn hoa, cây bách giải, cây đồng triều hay cây ung thư. Đây là một dạng cây dây leo thân gỗ, sống lâu năm và mọc thành bụi.
Advertisement
Cây Xạ Đen theo tiếng Mường còn được hiểu là cây thuốc chữa bệnh gan, Xạ là gan, Đen là màu sắc của cây. Chỉ đến khi có đề tài nghiên cứu của giáo sư Lê Thế Trung tại Viện Quân Y chứng minh cây Xạ Đen có khả năng hỗ trợ đắc lực trong việc điều trị ung thư thì loài cây này mới dần trở nên phổ biến hơn.
Advertisement
Cây Xạ Đen có mấy loại?
Cây Xạ Đen chính gốc có một loại Xạ Đen duy nhất, song ngày nay đã có nhiều loài cây họ xạ khác là Xạ Vàng, Xạ Đỏ, Xạ Trắng, Xạ Lai,…
Cây Xạ Đen được xem là loại thảo dược chính gốc được sử dụng để điều trị các bệnh về gan, ung thư. Còn một loại xạ giống Xạ Đen là Xạ Lai thường không có công dụng trong việc chữa bệnh hay làm thuốc, vậy nên người mua cần phải cẩn thận trong việc chọn lựa được đúng loại cây, tránh nhầm lẫn giữa các loại xạ để dùng cho sức khỏe.
Advertisement
Cây Xạ Đen có ở đâu?
Cây Xạ Đen thường mọc tự nhiên ở những nơi có độ cao từ 1000 đến 1500m so với mực nước biển, đặc biệt ở các khu rừng nguyên sinh. Hiện nay loài cây này có thể dễ dàng được trồng và nhân giống, không còn quá quý hiếm như trước đây.
Ở Việt Nam, cây Xạ Đen được tìm thấy nhiều ở các tỉnh vùng núi cao như Tuyên Quang, Thái Nguyên, Ninh Bình, Gia Lai, Ba Vì và phát triển mạnh mẽ nhất ở Hòa Bình. Đây cũng là nơi cung cấp nguồn giống có chất lượng tốt hơn so với những nơi khác.
Thành phần hóa học của cây Xạ Đen
Cây Xạ Đen nổi tiếng bởi công dụng hỗ trợ điều trị ung thư và bệnh gan. Các nhà khoa học đã tìm được 3 loại hoạt chất chính trong cây có khả năng ngăn ngừa sự phát triển của tế bào ung thư:
- Flavonoid: chất có khả năng làm chậm quá trình oxi hóa do những gốc tự do từ nhân tố xấu gây nên, giúp cơ thể ngăn ngừa lão hóa, xơ vữa động mạch,…
- Saponin Triterpenoid: kiềm chế sự phát triển của ung thư, tái tạo các cấu trúc tế bào cũ, ngăn ngừa di căn của tế bào ác tính.
- Quinone: làm cho tế bào ung thư lỏng dễ đào thải, loại bỏ tế bào ung thư khỏi người bệnh.
- Maytenfolone A: có khả năng tiêu diệt các khối u bướu đặc biệt là u ác tính.
Và nhiều chất khác cũng mang giá trị đối với y học.
Đặc điểm và cách nhận biết của cây Xạ Đen
Cây Xạ Đen ở tự nhiên là loài cây dây leo thân gỗ, mọc thành bụi rậm. Chiều dài của cây thường từ 3 đến 10m. Cành cây tròn, dẻo. Lúc non, cành có màu xanh nhạt, không có lông. Khi lớn, cành chuyển sang màu nâu, có lông, sau lại về màu xanh thẫm.
Nếu chặt thân cây Xạ Đen, sẽ có nhựa màu đen chảy ra, thân cây sau 5 phút cũng thành màu đen. Có lẽ vì đặc điểm này nên mọi người gọi nó là cây Xạ Đen.
Phần lá của cây có hình bầu dục xoay ngược, có đầu nhọn. Lá cây không có răng cưa và có 7 gân phụ ở mép lá. Hoa của cây Xạ Đen có màu trắng, khác với những giống họ Xạ khác có màu vàng. Quả kết thành chùm nhỏ với nhiều cuống dài, khi chín chuyển sang màu cam hoặc đỏ.
Cây Xạ Đen có tác dụng gì?
Cây Xạ Đen có tác dụng gì trong Đông Y?
Trong Đông Y, cây Xạ Đen được sử dụng phổ biến để ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị các bệnh ung thư. Bên cạnh đó, loài cây này còn có tác dụng trong các bệnh về gan như viêm gan virus, mát gan mật. Cây Xạ Đen có tính hàn nên có thể dùng để giúp cơ thể loại bỏ độc tố, tiêm viêm, an thần, giảm tiết dịch, tăng cường hệ thống miễn dịch cho cơ thể. Hay còn là thuốc để chữa bệnh thông kinh, lợi tiểu, bệnh lậu, trị kinh nguyệt không đều.
Cây Xạ Đen có tác dụng gì trong Tây Y?
Cây Xạ Đen cải thiện tình trạng mất ngủ, suy nhược thần kinh
Suy nhược thần kinh do rối loạn chức năng tuần hoàn trong não, khiến não không được nghỉ ngơi, ảnh hưởng đến quá trình phục hồi của cơ thể. Nếu không được chữa trị kịp thời sẽ gây ra tổn thương về mặt thần kinh, rối loạn chức năng, giảm sức đề kháng.
Cây Xạ Đen có tác dụng giúp tăng cường tuần hoàn máu não, điều trị các triệu chứng chóng mặt, mất ngủ, suy nhược thần kinh.
Cây xạ đen hỗ trợ điều trị máu nhiễm mỡ, gan nhiễm mỡ
Bệnh gan nhiễm mỡ xảy ra do có chất béo tích tụ nhiều trong gan, gây tổn thương gan, có thể gây ra nhiều bệnh nguy hiểm khác như bệnh gan, đột quỵ, tim mạch, giảm trí nhớ, viêm tụy, thậm chí gây tử vong.
Bên cạnh các phương pháp điều trị hiện đại, có thể uống nước xạ đen để giảm tình trạng mỡ thừa, thải độc tố trong gan, giảm biến chứng của bệnh.
Cây xạ đen hỗ trợ điều trị viêm gan virus
Viêm gan virus do virus gây ra, gây ra các bệnh viêm gan cấp và mãn tính. Nếu không được phát hiện kịp thời, lâu dần có thể xảy ra xơ gan và ung thư gan.
Trong cây Xạ Đen có chất Flavonoid có thể phòng ngừa và hỗ trợ điều trị các bệnh về gan và các biến chứng của bệnh xơ gan, ung thư gan.
Cây xạ đen hỗ trợ điều trị huyết áp cao
Người bị huyết áp cao thường có huyết áp cao hơn bình thường, thường có triệu chứng nhức đầu, chóng mặt, hoa mắt,…. Nặng hơn có thể làm đau tim, khó thở, nôn mửa,…
Cây Xạ Đen nếu được sử dụng có thể làm hạ huyết áp, ổn định huyết áp, phòng ngừa các bệnh như nhồi máu cơ tim, đột quỵ, tai biến mạch máu não, suy tim,…
Một số công dụng khác của cây Xạ Đen
Ngoài ra cây Xạ Đen còn nổi tiếng trong việc phòng tránh và hỗ trợ chữa ung thư giai đoạn đầu, các bệnh về gan, tiểu đường. Có thể dùng lá xạ đen để chữa các bệnh về mụn nhọt, viêm loét.
Cách sử dụng cây Xạ Đen
Cây Xạ Đen có thể được dùng mỗi ngày. Nên dùng từ 15g đến 20g lá cây sắc nước để uống hoặc kết hợp cùng những nguyên liệu khác để tăng hiệu quả chữa bệnh.
Một vài bài thuốc từ cây Xạ Đen phổ biến như:
- Chữa mụn nhọt: đắp 3-4 lá cây tươi được giã nhuyễn trong 15 phút ở vùng bị mụn.
- Giải độc gan: đem nấu nước uống theo công thức: xạ đen 40g, mật nhân 10g, cà gai leo 30g, uống hàng ngày.
- Phòng bệnh tiểu đường, tăng cường hệ miễn dịch, giảm căng thẳng: đem nấu nước uống theo công thức: xạ đen 15g, nấm linh chi 15g, giảo cổ lam 15g, uống hàng ngày trong 1-2 tháng.
- Giải nhiệt, lợi tiểu: hãm nước uống theo công thức: xạ đen 15g, kim ngân khô 12g, uống hàng ngày trong 1-2 tháng.
- Phòng ngừa ung thư: phơi khô xạ đen 30g, cam thảo dây 6g, cỏ lưỡi trắng 20g sau đó đun trong vòng 15 phút rồi đem uống.
- Hỗ trợ điều trị u xơ tử cung: đem nấu nước uống theo công thức: cao xạ đen 60g cùng 7 lá trinh nữ hoàng cung, cho vào nồi đun sôi, sau khi nước sôi hạ lửa riu riu 30 phút, rồi chắt nước dùng hằng ngày.
Theo dõi video từ kênh YouTube Thế Giới Xanh để biết cách sử dụng cây Xạ Đen nhé.
Tác hại của Cây Xạ Đen
Cây Xạ Đen nếu được dùng đúng liều lượng và chỉ định sẽ đem lại hiệu quả cao. Song nếu dùng sai cách có thể gây ra một số tác hại cho người bệnh như sau:
- Tụt huyết áp, gây hoa mắt, chóng mặt, đau đầu.
- Đối với một số người có thể gây buồn nôn, tiêu chảy, đau bụng âm ỉ.
Tuy nhiên đây là những hiện tượng dễ gặp khi lần đầu uống, các triệu chứng này sẽ hết sau một thời gian sử dụng.
- Gây buồn ngủ do trong cây có chất gây tác dụng an thần, vì vật không nên pha quá đậm đặc vào buổi tối.
- Có thể xảy ra tác dụng phụ ở những bệnh nhân bị khối u, gây ra mệt mỏi, cơn đau nặng hơn. Khi có những triệu chứng trên cần ngưng dùng thuốc.
- Dùng nước hãm lá cây để qua đêm có thể gây đau bụng, đi ngoài, khó tiêu.
Để giảm các tác dụng phụ trong quá trình sử dụng cây Xạ Đen, người bệnh nên có sự tư vấn, chỉ định từ bác sĩ để đạt được hiệu quả tốt nhất khi uống.
Một số lưu ý khi sử dụng cây Xạ Đen
Khi dùng cây Xạ Đen, người bệnh cần lưu ý tránh ăn, uống những thực phẩm sau để không gây ra những tác dụng phụ hay làm giảm hiệu quả trong quá trình điều trị:
- Tránh dùng những chất kích thích như rượu, bia, cà phê, thuốc lá gây nên kết tủa khiến hiệu quả của cây bị giảm.
- Hạn chế ăn rau muống để tránh những tác dụng phụ.
Ngoài ra còn một số trường hợp cần cẩn thận khi sử dụng cây Xạ Đen:
- Phụ nữ có thai hoặc cho con bú tuyệt đối không sử dụng vì có thể gây tác hại đến với thai nhi và em bé.
- Không sử dụng cho trẻ em dưới 10 tuổi vì hệ tiêu hóa của các bé chưa đủ ổn định, điều này sẽ ảnh hưởng tới sức khỏe.
- Cây Xạ Đen có tác dụng điều trị tốt nhất đối với bệnh nhân ung thư giai đoạn đầu. Bên cạnh đó, khi người bệnh sử dụng thuốc, cần phải có sự kết hợp với những phương pháp chữa trị của Tây Y, y học hiện đại, uống theo chỉ định của bác sĩ để đạt được hiệu quả trong việc điều trị.
Ngoài ra có những lưu ý trong việc sử dụng để đạt được hiệu quả:
- Cây Xạ Đen dùng tốt nhất vào buổi sáng, sau bữa ăn sáng.
- Nên tăng liều lượng từ từ khi sử dụng thuốc, không nên uống đậm đặc ngay từ ban đầu.
- Cần chọn mua cây Xạ Đen ở những nơi uy tín, tránh mua phải hàng giả, hàng kém chất lượng.
Qua bài viết trên đây của Trường Trung Cấp Nghề GTVT Hải Phòng chắc hẳn bạn đọc đã nắm được cây Xạ Đen có tác dụng gì rồi đúng không? Đừng quên trở lại Trường Trung Cấp Nghề GTVT Hải Phòng để làm giàu thêm kiến thức chữa bệnh từ thiên nhiên nhé.
